Collega trainer Menno Tuik schreef een boek met bovenstaande titel. Het belang van emoties uiten. Heilzaam voor ieder mens. Ik sta er dan ook van te kijken als ik hoor van ervaringsdeskundigen dat er soms binnen zorginstellingen emoties worden onderdrukt. Dat boosheid er niet mag zijn. En al helemaal niet geuit mag worden. Dat dus de bal als het ware steeds verder onder water wordt gedrukt en dan maar wachten op een enorme ontlading en (gewelds)explosie.
Hoe is het gesteld met onze frustratietolerantie? Zijn kinderen en volwassenen hierin voldoende getraind? Volgens ontwikkelingspsycholoog Steven Pont is het in de opvoeding van groot belang dat je leert omgaan met tegenslagen. Dat we kunnen accepteren dat er dingen in het leven zijn waar we geen invloed op hebben. “Het slechtste is als je als ouder alles vastlegt en onder controle wilt houden”, volgens Pont.
Wat maakt dat deze dagen mensen gaan rellen in verschillende steden in ons land onder het mom van ‘Vrijheid’? Onvrede botvieren op politie, ambulancepersoneel en andermans spullen. In de column van Abdelkader Benali in Trouw (23 november) schrijft hij over de man die uit de collegebanken is verjaagd door gedisciplineerde jonge vrouwen en ook van de arbeidsmarkt verjaagd is door hoger opgeleide vrouwen. Dat diezelfde mannen nu thuis met de armen over elkaar zitten. Ze worden volgens Benali weggehouden van alles wat hun leven zin en aanzien geeft en dat daar een brandhaard van wrok groeit. En welke onvrede leeft er onder jongeren die hun school niet afmaken, geen werk hebben en geen zicht hebben op een huis?
Ik moest zelf afgelopen weekend na het zien van de rellen in Rotterdam denken aan 2012 toen er een 'feestje’ werd georganiseerd in Haren, de gemeente waar ik destijds woonde. Uit het hele land kwamen relschoppers. Het dorp sidderde en zag er de volgende ochtend uit als een slagveld. Zonder rede(n) vernielen.
En is een vuurwerkverbod, geen werk, geen huis of de uitzichtloosheid van de coronamaatregelen reden om de boel kort en klein te slaan? Om andere mensen te verwonden ?
“Een democratische, menselijke samenleving kan alleen maar goed functioneren als mensen hebben geleerd om rekening te houden met anderen"- Micha de Winter
Hoogleraar Pedagogiek Micha de Winter vindt dat door de individualisering van de laatste jaren, mensen minder betrokken zijn bij het reilen en zeilen in de maatschappij. Hij pleit voor een opvoeding die leidt tot een goed burgerschap. Alleen zo kunnen we de democratie redden. Dus hoe leer je kinderen wat ze wel en niet kunnen zeggen? Hoe leer je kinderen dat ze iemand niet zomaar mogen kwetsen? De Winter vindt dat je kinderen moet leren samenleven. Dat begint thuis en op school.
Dat er meer lichtpunten komen in deze periode nu het buiten donkerder wordt. Meer verbinding met anderen en respect voor de ander. Dat je zoals Menno Tuik in zijn trainingen leert om je kwetsbaar op te stellen. Je ware zelf laten zien. Excuses maken. Je grens aangeven. Vergeven. Een compliment geven. Dat we ontdekken dat we meer op elkaar lijken dan van elkaar verschillen. Licht geven en doorgeven. Advent 2021